Wat is studiekeuzevrijheid waard als je er geen boterham mee kunt verdienen?
In het artikel “100.000 mbo'ers doen een studie met lage baankans, moet dat anders?’’ (#FD, 28/02) liegen de cijfers er niet om. Het mbo levert 83.000 arbeidskrachten per jaar. Daar tegenover: 400.000 vacatures op mbo-niveau. Nederland heeft een tekort aan vakmensen. Om dit gat te dichten moet er een aantal zaken fundamenteel veranderen, willen we de energietransitie, de woningbouwopgaven en de zorgtransitie en andere maatschappelijke opgaven realiseren.
Grootste probleem voor de instroom in het mbo is het gebrek aan waardering. Zolang je met een hogere opleiding substantieel meer geld verdient dan met een middelbare beroepsopleiding, zullen leerlingen en hun ouders inzetten op de havo-hbo-wo-route en niet op de vmbo-mbo-hbo-route. Geld geeft aanzien en verleidt. Hier zijn de werkgevers aan zet!
Die geldprikkel zouden werkgevers ook kunnen geven tijdens de opleiding. Een mbo-opleiding wordt aantrekkelijker als werkgevers een baangarantie bieden of een studieloon bij goede studieresultaten. Studenten zullen eerder kiezen voor zulke opleidingen; werkgevers sturen op deze manier mee op de instroom van nieuwe werknemers.
Daarnaast moeten beroepsonderwijs en bedrijfsleven samen kijken naar de toegevoegde waarde van een opleiding. Past deze opleiding bij de maatschappelijke uitdagingen waar we voor staan? En ja dat betekent soms dat je bij een mbo- hbo- en wo-opleidingen een numerus fixus toepast. Niets nieuws overigens als je kijkt naar de opleidingen als geneeskunde, huidtherapie, industrieel ontwerpen, kunst en economie. Ook in het mbo moet de instroom in opleidingen met een mager arbeidsmarktperspectief worden beperkt. 2.581 mbo-diploma's mediavormgeving uitreiken voor 281 vactures, dat roept vragen op.
Is zo’n numerus fixus niet een aantasting op de vrijheid van een studiekeuze? Je kunt de vraag ook anders stellen. Is het niet een beperking van vrijheid als je straks geen passende baan kunt vinden? Wat is vrijheid waard als je er geen boterham mee kunt verdienen?
Mbo-onderwijsinstellingen staan aan de lat om arbeidsmarktrelevant op te leiden. Ze leiden op voor werk en bestaanszekerheid, niet voor werkloosheid. Dus tot vakmensen waar vraag naar is.
We zijn blij dat de discussie over de relevantie van het mbo speelt. Het probleem krijgt hierdoor de aandacht die het nodig heeft. Arbeidsmarktrelevant opleiden is een deel van de oplossing voor het tekort aan mbo-ers in tekortberoepen, maar de echte sleutel ligt in een betere waardering van de mbo-opgeleiden. Waardering is niet alleen salaris, maar is dat niet een mooie eerste stap?
Rob Neutelings, voorzitter Raad van Bestuur Curio schreef deze bijdage samen met zijn collega Andrea Kaim.
Lees hier het hele artikel
Bron: Linked In
